Poradnik VAT nr 23 (503) z dnia 10.12.2019

Ewidencjonowanie w kasie fiskalnej sprzedaży środka trwałego

Spółka sprzedaje samochody (środki trwałe) osobom prywatnym oraz przedsiębiorcom. Sprzedaż tę ewidencjonuje w kasie fiskalnej, a później wystawia faktury do paragonów. Czy takie postępowanie jest prawidłowe?

Przepis art. 111 ust. 1 ustawy o VAT określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Sprzedaż samochodów na rzecz osób prywatnych powinna więc być - co do zasady - ewidencjonowana w kasie fiskalnej (bowiem, jak wynika z pytania podatnik stosuje już kasę fiskalną).

W załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kas ustawodawca wymienił jednak czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania.

Pod poz. 47 załącznika do tego rozporządzenia wymieniona została dostawa towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Przy czym korzystanie z tego zwolnienia możliwe jest pod warunkiem, że czynności te w całym zakresie dokumentowane są fakturą.

W świetle powyższego, Czytelnik nie ma obowiązku rejestrowania w kasie fiskalnej sprzedaży samochodów osobowych na rzecz osób prywatnych, ponieważ stanowią one środki trwałe podatników (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym), a transakcje sprzedaży - jak wynika z pytania - dokumentowane są fakturami.

Jednak w związku z tym, że przepisy w zakresie kas rejestrujących nie zabraniają ewidencjowania w kasie fiskalnej sprzedaży, która korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień, podatnicy mogą dobrowolnie ewidencjonować te czynności w kasie fiskalnej.

Natomiast - co do zasady - sprzedaż dokonywana na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą, powinna być udokumentowana fakturą i zarejestrowana w ewidencji, która wymieniona jest w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, czyli zasadniczo nie powinna być ewidencjonowana w kasie fiskalnej.

Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych przyznają jednak, że przepisy dotyczące VAT nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą za pomocą kas rejestrujących. Jednakże - jak podkreślają - czynni podatnicy VAT są zobowiązani w prowadzonej ewidencji VAT wpisywać odrębnie wszystkie faktury dokumentujące transakcje zawierane z podmiotami gospodarczymi wraz z podaniem ich numeru identyfikacyjnego nadanego dla potrzeb VAT lub podatku od wartości dodanej. Dotyczy to również faktur dokumentujących sprzedaż zaewidencjonowaną w kasie rejestrującej i potwierdzoną paragonem fiskalnym. Bowiem tylko ujęcie każdej faktury wystawionej dla przedsiębiorców pozwoli sprostać ustawowemu obowiązkowi, aby ewidencja VAT zawierała numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

W takiej jednak sytuacji, aby uniknąć podwójnego rozliczenia VAT od danej sprzedaży (udokumentowanej paragonem oraz fakturą) sporządzając deklarację VAT za okres, w którym sprzedaż zaewidencjonowano w kasie fiskalnej należy pamiętać o odpowiednim pomniejszeniu kwot wykazanych w miesięcznym raporcie fiskalnym.

W tym miejscu warto również nadmienić, że od 1 stycznia 2020 r. wystawienie dla nabywcy (podatnika podatku VAT) faktury z tytułu sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej będzie uzależnione od zamieszczenia na paragonie dokumentującym tę sprzedaż - NIP nabywcy.