Ewidencjonowanie usług prawniczych świadczonych online

Świadczone przez podatnika usługi prawnicze za pomocą internetu nie stanowią usług elektronicznych, co oznacza, że ich wykonywanie na rzecz osób prywatnych podlega bezwzględnemu ewidencjonowaniu w kasie fiskalnej.

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 2 kwietnia 2015 r., nr IBPP4/4512-8/15/PK.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w interpretacji wynika, że podatnik prowadzi serwis internetowy, za pośrednictwem którego świadczy porady prawne. Zapytania klienta wysłane poprzez serwis kierowane są do kompetentnego prawnika (np. adwokata, radcy prawnego, doradcy prawnego), który następnie przygotowuje m.in. porady, opinie, wzory pism czy dokumentów. Podatnik zadał pytanie, czy świadczona przez niego usługa stanowi usługę elektroniczną w rozumieniu przepisów o VAT i czy podlega ona ewidencjonowaniu w kasie fiskalnej?

Organ podatkowy powołując na art. 2 pkt 26 ustawy o VAT oraz na przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L nr 77/1 ze zm.) stwierdził, że warunkiem koniecznym uznania usługi za usługę elektroniczną jest to, aby była ona świadczona za pomocą internetu lub podobnej sieci elektronicznej, była zautomatyzowana (tj. udział człowieka jest niewielki) oraz to, że jej wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej byłoby niemożliwe.

Mając powyższe na uwadze, fiskus stwierdził, że usługa świadczona przez podatnika niewątpliwie posiada pewne cechy usługi elektronicznej bowiem realizacja za pomocą internetu jest wykonywana za pomocą technologii informacyjnej. Zwrócono jednak uwagę, że zapytania składane przez klientów oraz udzielanie im odpowiedzi (porad, sporządzanie pism, itd.) przez internet są jedynie elementem usługi zasadniczej. W tym przypadku, jak czytamy: "(...) prowadzony przez Wnioskodawcę serwis jest w istocie kanałem komunikacyjnym. Natomiast zasadniczą częścią usługi jest udzielanie klientom porad prawnych, które to każdorazowo są przygotowywane przez prawników. Ponadto świadczenie przedmiotowej usługi cechuje się brakiem automatyzmu, który w istocie jest ograniczony jedynie do zakresu dostępu do historycznej korespondencji i przesłania zapytania usługobiorcy do właściwego prawnika.

Zatem nie sposób uznać, iż świadczona usługa jest zautomatyzowana, a udział człowieka jest niewielki, co jest niezbędne aby daną usługę uznać za elektroniczną. Fakt, że każda odpowiedź jest przygotowywana przez prawnika świadczy o tym, że udział człowieka w realizacji przedmiotowej usługi jest decydujący, a automatyzm przy świadczeniu usługi ma ograniczony zakres i ogranicza się do kwestii uzupełniających czynność zasadniczą jaką jest udzielenie porady prawnej. (...)"

Biorąc pod uwagę obecnie obowiązujące przepisy rozporządzenia w sprawie zwolnień uznano, że podatnik od 1 marca br. obowiązany był do rozpoczęcia świadczonych przez siebie usług w kasie fiskalnej. Bez znaczenia pozostaje – zdaniem organu – fakt, że zapłata dokonywana jest na rachunek bankowy podatnika oraz to, że jest ona świadczona w ramach refakturowania. W tym zakresie czytamy:

"(...) Odnośnie (...) samej klasyfikacji świadczonej usługi należy stwierdzić (...) że w sytuacji takiej jak ta gdzie Wnioskodawca nabywa, a następnie odsprzedaje usługę, usługa na etapie świadczenia jej przez Wnioskodawcę zachowuje swój pierwotny charakter nadany jej przez ?rzeczywistego wykonawcę» usługi czyli przez prawnika, który udziela porady prawne czy przygotowuje konkretne pismo. Dlatego też aby ocenić charakter świadczonych przez Wnioskodawcę usług w pierwszej kolejności należy ocenić charakter usług, które Wnioskodawca nabywa i odsprzedaje rzeczywistemu beneficjentowi.

Zakres usług, które Wnioskodawca nabywa od prawników wskazuje na ich prawniczy charakter. (...) Tym samym należy stwierdzić, że Wnioskodawca nabywa usługi prawnicze, co w konsekwencji przesądza o charakterze usług przez niego świadczonych. (...)"