Zawieszenie działalności gospodarczej a zwrot ulgi z tytułu zakupu kasy

W styczniu 2017 r. rozpocząłem ewidencjonowanie obrotu przy pomocy kasy rejestrującej. Przy jej zakupie skorzystałem z przysługującej mi ulgi. Obecnie zamierzam zawiesić prowadzoną działalność gospodarczą na okres około 7 miesięcy. Czy w związku z tym będę musiał zwrócić otrzymaną ulgę?

W myśl art. 111 ust. 6 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania lub nie dokonują w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis, a także w przypadku naruszenia warunków związanych z odliczeniem tych kwot, określonych w rozporządzeniu w sprawie odliczeń.

Określone w § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia zdarzenia powodujące obowiązek zwrotu tej ulgi to:

1) zaprzestanie działalności,

2) otwarcie likwidacji,

3) ogłoszenie upadłości,

4) sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), w sytuacji gdy następca prawny nie będzie dokonywał sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych,

5) dokonanie odliczenia z naruszeniem warunków, o których mowa w § 2 i 3 rozporządzenia (terminowość odliczenia, zgłoszenie liczby kas, spełnienie przez kasy określonych wymogów technicznych).

Obowiązek zwrotu otrzymanych kwot dotyczy tylko tych kas, z którymi związane są zdarzenia, o których mowa w art. 111 ust. 6 ustawy oraz w przypadkach wymienionych powyżej w pkt 4 i 5 (§ 6 ust. 2 rozporządzenia).

Z przedstawionego pytania wynika, że podatnik zamierza zawiesić prowadzoną działalność, w której stosuje kasę rejestrującą i w związku z tym powstaje wątpliwość, czy jest on zobowiązany do zwrotu otrzymanej ulgi.

Zawieszenie działalności przez podatnika VAT jest możliwe na podstawie art. 14a ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 ze zm.). Zawieszenie może trwać od 30 dni do dwudziestu czterech miesięcy. Podatnik sam ustala na jaki okres i począwszy od którego miesiąca chce zawiesić działalność. W czasie zawieszenia prowadzonej działalności gospodarczej, przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Pamiętać jednak należy, że w okresie zawieszenia działalności podatnik musi wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa. Oznacza to, że w tym czasie podatnik ma m.in. prawo:

wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej czy też
wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 kwietnia 2017 r., nr 2461-IBPP3.4512.146.2017.2.JK wskazał, że zgodnie z internetowym "Słownikiem języka polskiego" wyraz "używać" oznacza posłużyć się czymś, zastosować coś jako środek, narzędzie, natomiast wyrażenie "zaprzestać" oznacza przerwać jakąś czynność, zaniechać robienia czegoś. Zdaniem organu podatkowego analiza przepisów prawa podatkowego wskazuje, że bez względu na to, z jakich przyczyn nastąpi zaprzestanie ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jeżeli nastąpiło to w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania - podatnik jest obowiązany do zwrotu odliczonych lub zwróconych mu kwot wydatkowanych na zakup tej kasy. Przy czym przepisy w zakresie VAT nie przewidują sytuacji wyłączających podatników z powyższego obowiązku nawet, gdy okoliczności zaprzestania używania kasy rejestrującej były niezależne od podatnika.

W interpretacji tej podkreślono, iż: "(...) Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie należy do zdarzeń, które powodują obowiązek zwrotu ulgi, pod warunkiem jednak, że podatnik wznowi wykonywanie działalności gospodarczej. Jeżeli suma okresów używania kasy rejestrującej (np. okres przed zawieszeniem działalności i okres po zawieszeniu działalności) przekracza trzy lata, to wobec podatnika nie powstaje obowiązek zwrotu ulgi przy likwidacji działalności. Jeśli natomiast okres używania kasy rejestrującej nie przekracza trzech lat - to odliczoną wcześniej ulgę podatnik jest zobowiązany zwrócić. (...)"

Podobnie uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 4 stycznia 2017 r., nr 3063-ILPP2-2.4512.186.2016.1.AD.

Przykład

W styczniu 2017 r. podatnik rozpoczął ewidencjonowanie obrotu przy pomocy kasy rejestrującej, korzystając z przysługującej mu ulgi. Obecnie zamierza zawiesić prowadzoną działalność gospodarczą na okres 7 miesięcy.

W związku z tym, że samo zawieszenie działalności, czyli wstrzymanie się na określony czas od prowadzenia działalności (na okres 7 miesięcy) nie jest tożsame z zaprzestaniem działalności (wymienionym w § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie odliczeń) ani też z zaprzestaniem używania kasy (o którym mowa w art. 111 ust. 6 ustawy o VAT), to nie wywołuje skutku w postaci obowiązku zwrotu kwoty ulgi otrzymanej z tytułu zakupu kasy rejestrującej.

Reasumując

Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie należy do zdarzeń, które powodują obowiązek zwrotu ulgi z tytułu zakupu kasy rejestrującej, pod warunkiem jednak, że podatnik po okresie zawieszenia wznowi wykonywanie działalności gospodarczej.