Prawo do skorzystania z ulgi na zakup kasy przy zaprzestaniu sprzedaży na rzecz osób fizycznych

W prowadzonej działalności gospodarczej, w ubiegłym roku obroty z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych przekroczyły limit 20.000 zł. W związku z powyższym od 1 marca 2013 r. byłem zobowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży przy pomocy kasy rejestrującej. Ponieważ sprzedaż na rzecz osób fizycznych nie występuje w każdym miesiącu, wstrzymałem się z instalacją kasy. Czy jeśli w marcu nie dokonałem żadnej sprzedaży dla osoby fizycznej a kasę zainstaluję dopiero od 1 kwietnia 2013 r. będę mógł skorzystać z ulgi na zakup kasy?

W myśl § 7 ust. 3 rozporządzenia w sprawie zwolnień wynika, iż w przypadku podatników, którzy nie przestali spełniać warunków do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przed 1 stycznia 2013 r., ale nie zostali zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania na podstawie § 2 i 3 ww. rozporządzenia (nie mogą korzystać ze zwolnienia przedmiotowego lub podmiotowego), zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania traci moc z dniem 1 marca 2013 r.

Zatem, jeżeli w 2012 r. obroty ze sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych przekroczyły 20.000 zł, a nie przekroczyły 40.000 zł, podatnik powinien rozpocząć ewidencjonowanie od 1 marca 2013 r. (jeżeli nie może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego).

Z przepisów ustawy o VAT, w szczególności z art. 111 ust. 4 wynika, iż podatnicy, którzy rozpoczynają ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kas rejestrujących w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.

Aby skorzystać z ulgi na zakup kasy, podatnik musi spełnić wszystkie warunki określone w rozporządzeniu w sprawie odliczeń, czyli:

złożyć w urzędzie skarbowym przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania pisemne zgłoszenie o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania do ewidencjonowania, w przypadku podatników, którzy zamierzają stosować do ewidencjonowania tylko jedną kasę rejestrującą, zawiadomienie może być dokonane na formularzu zgłoszenia o miejscu instalacji kasy rejestrującej,
rozpocząć ewidencjonowanie nie później niż w obowiązującym terminie, przy użyciu kas rejestrujących nabytych w okresie, kiedy kasy te były objęte ważnym potwierdzeniem, że spełniają one funkcje wymienione w art. 111 ust. 6a ustawy o VAT oraz kryteria i warunki techniczne, którym muszą odpowiadać,
posiadać dowód zapłaty całej należności za kasę rejestrującą.

Z pytania wynika, że podatnik zobowiązany był do rozpoczęcia sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych od 1 marca 1 br.

Co do zasady, skutkiem zainstalowania kasy fiskalnej po obowiązującym terminie (przy jednoczesnym dokonywaniu sprzedaży na rzecz osób fizycznych) jest bezpowrotna utrata prawa do skorzystania z ulgi na zakup kasy. Jak się wydaje, aby uniknąć negatywnych konsekwencji w postaci braku możliwości skorzystania z ulgi na zakup kasy, jest czasowe zaprzestanie sprzedaży na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednak zdaniem redakcji zaprzestanie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych powoduje w praktyce przesunięcie terminu instalacji kasy rejestrującej.

W interpretacji indywidualnej z dnia 25 listopada 2011 r., nr IBPP4/443-1384/11/KG, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, iż obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących uzależniony jest od wystąpienia sprzedaży, która podlega obowiązkowi ewidencjonowania przy użyciu kasy. W rozpatrywanej sprawie, podatnik w związku z przekroczeniem limitu obrotów, obowiązany był od dnia 1 stycznia 2011 r. do ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej, każdej sprzedaży na rzecz podmiotów o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, nieobjętej zwolnieniem przedmiotowym z obowiązku ewidencjonowania. Jednak jak stwierdzono w interpretacji: "(…) Skoro do dnia 21 lipca 2011 r. Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, to nie wystąpił wobec niego obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej. (…)"

Organ podatkowy w ww. interpretacji odniósł się również do możliwości skorzystania przez podatnika z ulgi na zakup kasy. W rozpatrywanej sprawie, podatnik dokonał zgłoszenia o miejscu instalacji i liczbie kas fiskalnych w dniu 14 lipca 2011 r. informując jednocześnie naczelnika urzędu skarbowego, że z dniem 18 lipca 2011 r. zamierza rozpocząć ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, podatnik który przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu złożył pisemne zgłoszenie o liczbie kas rejestrujących i miejscu ich używania, rozpoczął ewidencjonowanie nie później niż w obowiązujących terminach i posiada dowód zapłaty całej należności za kasę rejestrującą wypełnił przesłanki określone przepisami prawa, uprawniające go do skorzystania z ulgi na zakup kasy fiskalnej.

Reasumując

Jeśli podatnik zaprzestał czasowo sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, to nie ma obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej. W takim przypadku, zdaniem redakcji, termin utraty prawa do zwolnienia podmiotowego nie jest dla niego terminem rozpoczęcia ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy fiskalnej. Kasę powinien zainstalować i ufiskalnić najpóźniej w dniu dokonania sprzedaży na rzecz osoby fizycznej. Jeśli przed tym dniem spełni wszystkie warunki określone w rozporządzeniu w sprawie odliczeń m.in. zawiadomi urząd skarbowy o liczbie kas i miejscu ich używania - to przysługuje mu prawo do skorzystania z ulgi na zakup tej kasy.

Nadmienić w tym miejscu należy, że od 1 kwietnia 2013 r. w załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie kas określono wzór zawiadomienia o liczbie kas i miejscu (adresie) ich używania, które należy złożyć do właściwego naczelnika urzędu skarbowego przed terminem rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przy użyciu kasy.