Gazeta Podatkowa nr 36 (1493) z dnia 4.05.2018

Nowe kasy rejestrujące od 2019 r.

Od paru miesięcy trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o VAT oraz ustawy - Prawo o miarach. Projekt ten został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 5 kwietnia 2018 r. Planowane rozwiązania mają pozwolić na stosowanie do ewidencji obrotu i kwot podatku należnego ze sprzedaży na rzecz osób prywatnych kas rejestrujących przesyłających informacje do centralnego systemu informatycznego, zwanego Centralnym Repozytorium Kas, prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Centralne Repozytorium Kas

Celem planowanych zmian jest wprowadzenie rozwiązania pozwalającego na stosowanie do prowadzenia ewidencji sprzedaży nowego typu kas rejestrujących przesyłających dane do centralnego systemu informatycznego (tzw. kasy on-line). Nowe kasy rejestrujące będą miały wbudowaną funkcjonalność, która umożliwi zautomatyzowany i bezpośredni przesył informacji z kasy rejestrującej do Centralnego Repozytorium Kas. Przesyłane będą informacje o każdej transakcji zaewidencjonowanej w kasie, ze szczegółami pozwalającymi na ustalenie wysokości obrotu i kwot VAT, stawki VAT, rodzaju towaru/usługi, a także czasu i miejsca instalacji kasy. Informacje z kas będą stanowiły w praktyce elektroniczny obraz paragonów, na których nie podaje się żadnych informacji dotyczących konsumenta, oprócz NIP nabywcy, w przypadku gdy nabywca poda go w trakcie dokonywania transakcji.

Przesyłanie informacji będzie odbywało się w sposób ciągły i zautomatyzowany. To oznacza, że kasa będzie fiskalizowana w momencie jej połączenia z Centralnym Repozytorium Kas i następnie wysyłała, z określoną częstotliwością, informacje o dokonanych transakcjach. Przesył informacji ma przebiegać za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej. Wypełnienie tego obowiązku będzie weryfikowane na podstawie wpisu wyniku przeglądu technicznego w książce kasy i zarejestrowania tego zdarzenia w rejestrze zdarzeń w Centralnym Repozytorium Kas.

Mając jednak na uwadze problemy związane z brakiem zasięgu sieci komórkowych, brakiem operatorów świadczących na danym obszarze kraju usługi w zakresie zapewnienia dostępu do sieci telekomunikacyjnej, zaproponowano rozwiązanie umożliwiające w tego typu sytuacjach zmianę sposobu realizacji przez podatników obowiązków nałożonych przez ustawodawcę. Gdy podatnik:

• czasowo nie będzie miał możliwości uzyskania połączenia poprzez sieć telekomunikacyjną z Centralnym Repozytorium Kas - wówczas obowiązek ten spełni niezwłocznie po ustaniu przejściowej przyczyny i jednocześnie będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu tej kasy,
   
• trwale nie będzie miał możliwości uzyskania połączenia poprzez sieć telekomunikacyjną z Centralnym Repozytorium Kas - wtedy będzie zobowiązany do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu tej kasy rejestrującej i jednocześnie do uzyskania zgody naczelnika urzędu skarbowego na przesyłanie danych z kas on-line do Centralnego Repozytorium Kas w ustalonych odstępach czasowych. O zgodę taką podatnik będzie mógł występować zarówno przed rozpoczęciem prowadzenia ewidencji, jak i w przypadku zmiany warunków dostępu do sieci już w trakcie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas.

Wymiana kas

Ważne jest, że zgodnie z omawianym projektem, ustawodawca dopuszcza stosowanie kas rejestrujących dotychczas używanych przez podatników, tj.: z kopią papierową oraz z elektronicznym zapisem kopii. Po wejściu w życie nowelizacji podatnicy nadal będą mogli nabywać do prowadzenia ewidencji kasy rejestrujące starego rodzaju (kasy z papierowym zapisem kopii do 31 grudnia 2018 r., natomiast kasy z elektronicznym zapisem kopii do 31 grudnia 2022 r.). W związku z tym wprowadzone rozwiązanie nie ma charakteru czasowego, gdyż założeniem jest, że kasy starego rodzaju będą funkcjonowały obok kas on-line, aż do momentu ich wyeksploatowania się. W zależności od rodzaju działalności gospodarczej, do której jest używana dana kasa rejestrująca, może ona funkcjonować nawet kilka lat. Przy czym kasy rejestrujące z elektronicznym i papierowym zapisem kopii, będą stopniowo wycofywane z rynku, jako takie, które nie spełniają wymogów nowego systemu kas. Wycofywanie to będzie odbywało się w sposób ewolucyjny, zróżnicowany w zależności od rodzaju kasy. Kasy z papierowym zapisem kopii nie będą mogły mieć wymienianej pamięci fiskalnej. Zatem podatnik stosujący taką kasę, w której z określonej przyczyny będzie konieczna wymiana pamięci fiskalnej, będzie musiał nabyć nową kasę z zapisem elektronicznym lub kasę on-line.

Oznacza to, że nowe przepisy nie przewidują, co do zasady, obowiązku wymiany starych kas na nowy ich rodzaj, poza wyjątkami dotyczącymi określonych branż (patrz ramka).

W projekcie wskazano również, że obowiązek wymiany kas na kasy on-line będzie dotyczył tylko tych kas, przy zastosowaniu których prowadzona jest ewidencja sprzedaży czynności wymienionych w ramce poniżej. Jeżeli zatem podatnik w ramach szeroko prowadzonej działalności gospodarczej posiada kilka kas rejestrujących, z których np. na dwóch z nich prowadzona jest ewidencja sprzedaży wymienionych usług czy towarów, to obowiązek wymiany kasy będzie dotyczył tylko tych dwóch kas.

Ulga na zakup kasy

Proponuje się, aby ulga na zakup kasy wynosiła 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł (początkowo zakładano, że kwota ta będzie wynosić 1.000 zł), pod warunkiem że zakup tych kas nastąpi w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji. Jednocześnie umożliwiono Ministrowi Finansów podwyższenie wysokości tego limitu.

Z ulgi będą mogli skorzystać także podatnicy, u których nie powstał obowiązek, a którzy dobrowolnie rozpoczną prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas on-line i dotychczas nie stosowali kas rejestrujących do prowadzenia ewidencji. Z ulgi nie będzie mógł skorzystać podatnik, który rozpoczyna prowadzenie ewidencji przy zastosowaniu innych rodzajów kas rejestrujących. Co oznacza, że kasy z papierowym oraz elektronicznym zapisem kopii nie będą objęte dofinansowaniem.

Podatnicy będą zobowiązani do zwrotu tej ulgi w przypadku, gdy w okresie 3 lat (początkowo planowano, że będą to 4 lata) od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego zakończą prowadzenie działalności gospodarczej lub nie poddadzą w obowiązujących terminach kas rejestrujących obowiązkowemu przeglądowi technicznemu. Zwrot ulgi nastąpi także w przypadku naruszenia warunków związanych z jej odliczeniem.

Brak przeglądu kasy

W związku z częstym niedopełnianiem przez podatników dokonywania obowiązkowego przeglądu technicznego kas, zaproponowano wprowadzenie przepisu mającego działanie prewencyjne, tj. wprowadzenie kary pieniężnej w wysokości 300 zł (początkowo miało być 500 zł) za brak obowiązkowego przeglądu technicznego. Wypełnienie tego obowiązku będzie weryfikowane na podstawie wpisu wyniku przeglądu technicznego w książce kasy i zarejestrowania tego zdarzenia w rejestrze zdarzeń w Centralnym Repozytorium Kas.

Ustawa nowelizująca ma wejść w życie z dniem 1 października 2018 r.