Zapłata w formie bezgotówkowej za pomocą instrumentu płatniczego

Od 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorcy mają obowiązek zapewnienia swoim klientom możliwości dokonywania zapłaty, w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1907 ze zm.). Wynika tak z art. 19a ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.). Przy czym, zgodnie z art. 19a ust. 2 tej ustawy, obowiązek ten dotyczy tylko tych przedsiębiorców, którzy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Uwaga

Przedsiębiorcy stosujący kasy rejestrujące mają obowiązek zapewnienia płatności bezgotówkowych. Dotyczy to zarówno przedsiębiorców stosujących kasy on-line, wirtualne, jak i kasy z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii.

Przez instrument płatniczy, zgodnie z ww. ustawą o usługach płatniczych, należy rozumieć zindywidualizowane urządzenie lub uzgodniony przez użytkownika i dostawcę zbiór procedur, wykorzystywanych przez użytkownika do złożenia zlecenia płatniczego.

Z przepisów nie wynika, na czym ma polegać zapewnienie płatności bezgotówkowych. W uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizującej wprowadzającej omawiany obowiązek wskazano zaś, że: "(...) Definicja instrumentu płatniczego w ujęciu ustawy o usługach płatniczych jest bardzo szeroka i obejmuje wszelkie urządzenia czy też procedury umożliwiające płatnikowi złożenie zlecenia płatniczego (nie dotyczy to innych form płatności niż bezgotówkowe), bez wskazywania czy też rozróżniania konkretnych urządzeń, technologii itp. W zasadzie jedynym rozróżnieniem w tych przepisach jest wyszczególnienie karty płatniczej jako szczególnej kategorii instrumentów płatniczych. Takie szerokie ujęcie w ustawie o usługach płatniczych jest odzwierciedleniem unijnych przepisów i ma na celu zapewnienie neutralności technologicznej, tak aby uwzględniać coraz to bardziej zaawansowane urządzenia i aplikacje płatnicze, które z pewnością będą licznie pojawiały się w przyszłości (...)".

W serwisie informacyjno-usługowym dla przedsiębiorcy www.biznes.gov.pl w informacji pt.: "Jak przedsiębiorcy i konsumenci mogą płacić za transakcje: płatności gotówkowe i bezgotówkowe" wprost wskazano, że: "(...) Transakcje bezgotówkowe to rozliczenia finansowe dokonywane pieniędzmi w formie znaków cyfrowych, czyli bez użycia gotówki. Płatność bezgotówkowa polega na elektronicznym transferze środków pieniężnych między dwoma kontami bankowymi.

Istnieją następujące sposoby zapłaty bezgotówkowej:

• płatność plastikową kartą płatniczą - pozwala dokonywać płatności zbliżeniowych lub takich, przy których należy podać kod PIN (do przyjęcia takiej płatności konieczny jest terminal),
• płatność on-line kartą płatniczą - pozwala na dokonanie płatności przez wpisanie 16-cyfrowego numeru karty płatniczej i 3-cyfrowego kodu z odwrotu karty,
• płatność BLIK - pozwala dokonywać płatności za pomocą aplikacji mobilnej banku (aplikacja na telefon) i generowanego w niej krótkoterminowego 6-cyfrowego kodu, internetowe zlecenie przelewu bankowego (przelew na rachunek) - pozwala na dokonanie płatności za pomocą rachunku bankowego poprzez wydanie do banku dyspozycji przekazania określonej kwoty pieniężnej na inny (wskazany) rachunek bankowy (...)".

Od 1 lipca 2022 r. miał wejść w życie przepis dotyczący zapewnienia przez przedsiębiorców integracji kasy z terminalem płatniczym. W art. 19a ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców wskazano bowiem, że przedsiębiorca, który zapewnia możliwość przyjmowania płatności przy użyciu terminala płatniczego i prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, ma zapewnić współpracę kasy rejestrującej z terminalem płatniczym, zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących.

Od 1 lipca br. miał również obowiązywać art. 111 ust. 6kb ustawy o VAT wprowadzający karę pieniężną w wysokości 5.000 zł za niezapewnienie przez podatnika współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym.

Uwaga

Zgodnie z ustawą z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwienia niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (Dz. U. poz. 1301) termin wejścia w życie ww. regulacji został przesunięty na 1 stycznia 2025 r.

W tym miejscu warto podkreślić, że ustawodawca nie nałożył na podatników ewidencjonujących sprzedaż na kasie rejestrującej obowiązku posiadania wyłącznie terminala płatniczego. Przepisy nakazują podatnikom zapewnienie konsumentom możliwości zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego, czyli płatności elektronicznych za pośrednictwem nie tylko terminala, ale również np. telefonu.

Przy czym, co jest istotne, obowiązek zapewnienia przez przedsiębiorców integracji kasy z terminalem płatniczym dotyczy wyłącznie kas on-line i wirtualnych. W konsekwencji obowiązek ten nie będzie dotyczył podatników, którzy używają kas z papierowym bądź elektronicznym zapisem kopii.

Powyższe stanowisko potwierdza informacja zawarta w serwisie informacyjno-usługowym dla przedsiębiorcy pt.: "Kasa fiskalna w firmie", w której w tym zakresie czytamy: "(...) Przedsiębiorcy, którzy mają obowiązek używania w swojej firmie kas on-line, będą musieli połączyć posiadane kasy z terminalem płatniczym, według protokołu FROB (od nazwy Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego). (...)

Oznacza to, że jeśli obecnie korzystasz z kasy on-line i nie posiadasz terminala, nie będziesz musiał go kupować. Przedsiębiorcy, którzy używają kas on-line i mają w swojej firmie terminal, ale nie jest on wyposażony w protokół ECR-EFT, który zapewnia łączność z kasą on-line, będą musieli go wymienić na terminal wyposażony w ten protokół. (...)

Jeżeli nie wywiążesz się z obowiązku integracji kasy z terminalem, będzie ci grozić kara 5 tys. zł (...)".